خراسان جنوبی

استان خراسان جنوبی یکی از کهن‌ترین مناطق فلات ایران است. این استان جای گرفته در بخش شرقی ایران می‌باشد، شهر بیرجند هم پایتخت و مرکز استان خراسان جنوبی است.

اقامتگاه‌های بوم گردی 15

تجربه‌های محلی 0

درباره

استان خراسان جنوبی

استان خراسان جنوبی یکی از کهن‌ترین مناطق فلات ایران است. این استان جای گرفته در بخش شرقی ایران می‌باشد، شهر بیرجند هم پایتخت و مرکز استان خراسان جنوبی است. تا پیش از این یعنی سال ۱۳۸۳ استان خراسان جنوبی به همراهی استان‌های خراسان شمالی و خراسان رضوی یک محل و استان حساب می‌شدند که آن هم خراسان نام داشت اما بعد از تصویب مجلس شورای اسلامی استان خراسان به سه قسمت کنونی در آن سال تقسیم گشت. این استان مساحتی برابر صد و پنجاه و یک‌هزار کیلومترمربع دارد که از این حیث سومین استان پهناور کشور عزیزمان ایران می‌باشد.

تاریخ خراسان جنوبی

خراسان جنوبی دربرگیرنده‌ی مناطقی از خراسان بزرگ می‌باشد که در قرون پیش قهستان خوانده می‌شد. از آبادی‌های پراهمیت ایالت قهستان، فردوس و قائن بوده‌اند مارکو پولو گردشگر معروف تاریخ بشر در سفرنامه خویش، از این ناحیه با اسم تونوکاین (تون و قائن) ذکر و یاد کرده‌است. اکتشافات به‌عمل‌آمده از غار خونیک در جنوب به قائن پیشینه ای معادل سی و پنج هزار سال پیش از میلاد را برای این منطقه اثبات کرده است. اما نکته جالب‌تر آنکه کندوکاوهای دیرینه‌شناسی در شهرستان‌های این استان، محل‌هایی ماقبل تاریخ به‌ویژه عهد مس سنگی و مفرغ را نمایان می‌کند. در قرون گذشته و‌علی الخصوص از عهد قجری، دو شهر فردوس و قائن به علت وقوع وقایع ناگوار طبیعی مختلف کم کم موقعیت و شرایط جمعیت خود را از هم داد و مرکزیت این بخش به شهرستان بیرجند انتقال پیدا کرد و آن‌جا از اهمیت فراوان‌تری برخوردار شد. این که استان خراسان جنوبی از خراسان بزرگ جدا شود تقریباً از سال ۱۳۴۲ مطرح بوده است اما درنهایت سال ۱۳۸۳ این اتفاق به واقعیت پیوست

موقعیت جغرافیایی خراسان جنوبی

این استان زیبا از بخش شمالی با خراسان رضوی، از بخش غربی با استان‌های سمنان یزد و اصفهان، از سمت شرق با کشور افغانستان و از بخش جنوبی با استان‌های سیستان و بلوچستان و کرمان هم‌جوار و همسایه است. این استان شامل یازده شهرستان به قرار زیر است: بیرجند، طبس، فردوس، قائنات، سربیشه، نهبندان، سرایان، درمیان، بشرویع، زیرکوه و خوسف. مهم‌ترین جاذبه گردشگری ثبت شده در استان خراسان جنوبی سنگ‌نوشته کال جنگال در فاصله پنج کیلومتری شهر خوسف می‌باشد که متعلق و پیوند شده به عهد اشکانیان است و در کاوش‌های جدید چهارده سنگ‌نگاره دیگر هم در اطراف آن محل شناسایی گشت.

مردم خراسان جنوبی

همان‌طور که پیش از این نوشته شد، این دیار محل زندگی یکی از گروه‌های نژاد آریایی به اسم «سارگات» بوده‌است. زبان و گونه مردم این دیار، کمتر درگیر انتقال و آمیزش و مخلوط شدن بوده‌است. درحال حاضر اهالی و بومیان استان خراسان جنوبی عموماً مسلمان و به مذهب شیعه هستند. اما در مناطق مرزی اکثراً مسلمانان محترم سنی‌مذهب زندگی می‌کنند. زبانی که مردم این دیار به آن تکلم می کنند پارسی البته با لهجه هایی مانند لهجه بیرجندی، سرایانی، قاینی، نهبندان و غیره می‌باشد.

پوشش محلی خراسان جنوبی

ویژگی‌های جغرافیایی، مدل و روش زندگی و وضعیت سیاسی، اقتصاد و معیشت، اعتقاد و باورهای مردم نوع لباس‌های محلی هر خطه را متأثر می‌کند. البسه سنتی ویژه‌ترین نشانه فرهنگی، و بارزترین نماد باورهای ملی و راحت‌تری شی‌ء انتقال فرهنگ مردم در استان خراسان جنوبی می باشد. لباس مردان استان خراسان جنوبی شامل کلاهی از جنس نمد، شب‌کلاه، کلاه دوره دار و پس از آن در قرن حاضر کلاه پهلوی یا شیپوری، کلاه ترمه، گردن پیچ، جلیقه، پیراهن، نیم‌تنه، تنبان، جقه، سینه بند، گیوه و مچ پیچ است. اما از طرفی دیگر بانوان این سرزمین پوششی از موارد پیش رو دارند: چارقد، روبند، دستمال، کوسه، پیراهن، عرق‌چین، دالاق، شلیته، چادر، کفش طبلک دار، گرجی، گالش، کفش سوز و غیره می‌باشد همچنین زیورآلات بانوان این سرزمین می‌توان به النگو، جقه، ملیله، منج، انگشتر، بازوبند، خلخال، منات، تاج سر، گوشواره، شستی و خفتی است.

سوغات خراسان جنوبی

پیش از این هم ذکر شد که زرشک و عناب در استان خراسان جنوبی رتبه اول سوغات و پس از آن زعفران رتبه دوم را در کشور دارد که این استان به سوغاتی های چنین مشهور می‌باشد. اما پس از آن برک بافی، ترکه بافی و قالی‌بافی از دیگر صنایع و سوغات های محلی این استان است. برک بافی همواره از کهن‌ترین صنعت‌های دستی استان خراسان جنوبی بوده است که پیشینه آن به پیش از عهد سلجوقیان بازمی‌گردد، سیاحان و گردشگران خارجی در سفرنامه‌های خود از این هنر یاد کرده‌اند. اما فرش دست‌بافت معروف خراسان جنوبی که موسوم به «قالی مود» است، از دیگر موارد لازم به ذکر می باشد. این فرش در کل دنیا مطرح است به شکلی که در موزه‌های سراسر جهان به نمایش و عرضه گذاشته شده است.

1
خراسان جنوبی شهر کهن ترین های ایران
2
پارسی زبان محلی
3
151000 کیلومتر مربع مساحت
4
056 پیش شماره شهر/استان

اقامتگاه بوم گردی خراسان جنوبی

اقامتگاه بوم گردی نایبند خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، طبس

اقامتگاه بوم گردی بوذرجمهر خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، بیرجند

اقامتگاه بوم گردی زرشکده خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، بیرجند

اقامتگاه بوم گردی استاد علی آهنگر خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، طبس

اقامتگاه بوم گردی دیکاکو خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، طبس

اقامتگاه بوم گردی سه قلعه خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، سرایان

اقامتگاه بوم گردی نایبند خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، طبس

اقامتگاه بوم گردی بوذرجمهر خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، بیرجند

اقامتگاه بوم گردی زرشکده خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، بیرجند

اقامتگاه بوم گردی استاد علی آهنگر خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، طبس

اقامتگاه بوم گردی دیکاکو خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، طبس

اقامتگاه بوم گردی سه قلعه خراسان جنوبی

خراسان جنوبی ، سرایان